Sonbahar detoksu yapmak isteyenler dikkat!

Vücudu toksinlerden arındırmak için başvurulan detoks programları, dikkat edilmeyip yanlış uygulandığında sağlığı bozabiliyor.

Doğru besinlere yönelerek vücudun detoks sistemini desteklemek, hem toksinlerden arınmaya hem de sağlıklı kilo vermeye yardımcı oluyor. Memorial Hizmet Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü'nden Dyt. Sinem Uygun, sağlıklı detoks için yapılması gerekenler hakkında bilgi verdi.

Zayıflamak için detoks yapmayın
Toksin çıkışı anlamına gelen detoks, halk arasında genellikle hızlı kilo vermek amacıyla uygulanmaktadır. Aslında kusursuz çalışan insan vücudu karşılaştığı toksinlerle mücadele edebilmektedir. Karaciğer, böbrek, bağırsak ve cilt vücudu toksinlerden korumak için ve detoks yapmak için aralıksız çalışmaktadır. Detoks zayıflamak için değil, çalışan bu mekanizmaya destek olmak için yapılmalıdır. Tek bir besin ya da içeceği tüketerek detoks yapmak yerine, vücudun detoks sistemini destekleyecek küçük düzenlemelerle toksinlerden arınırken zamanla kilo verilebilmektedir. Detoks adı altında satılan organik ya da bitkisel hiçbir ürün tek başına etkili olmayacağı gibi sağlığı da tehdit edebilmektedir.

Detoksa bağırsaklarınızdan başlayın
Bilinçsizce yapılan detokslarda genellikle, bağırsaklar gereğinden fazla hızlandırılarak neredeyse düzenli ishal yapacak uygulamalar kullanılmaktadır. Bu detokslar bağırsak florasını bozarak faydalı bakterilerin ölmesine ve bağırsak geçirgenliğinin artmasına neden olabilmektedir. Bağışıklık sistemini bozacak bağırsakları boşaltmak veya hızlandıracak uygulamalar yerine bağırsaktaki faydalı bakterileri koruyup sayısını artırmaya çalışmak yeterli olmaktadır.

Bağırsak florasını korumak için:

Çiğ sebze meyve tüketilerek bağırsaklardaki hareketlilik ve lif miktarını artırılmalıdır. Bu durum toksinlerin bağırsaklarda beklemesini ve geri emilmesini engellemektedir.
Ev yapımı yoğurt, kefir, şalgam ve turşu iyi miktarda probiyotik alınmasına yardımcı olur. Ev yapımı sirke veya turşu suları da salatalara ilave edebilir.
Ispanak, roka, tere, dereotu, maydanoz gibi koyu yeşil yapraklı sebzelerin tüketimine özen gösterilmesi hem lif hem de kuvvetli bir antioksidan olan c vitamini alımını sağlayacaktır. Sebzelerin bu şekilde tüketilemiyorsa posası atılmamış sebze suları ayrı görevi görebilmektedir.

Ev yapımı peynir suyunu deneyin
Karaciğer vücudun en büyük detoks merkezlerinden biridir. Vücutta yağda eriyen toksinlerin böbreklerden idrar, bağırsaklardan dışkı halinde atılabilmesi için önce karaciğerde detoksifiye edilmesi gerekmektedir. Bu detoksifikasyon esnasında karaciğerin en çok kullandığı antioksidan sistein, glisin ve glutamin aminoasitlerinin bir araya gelerek oluşturduğu glutatyondur. Vücutta glutatyon düzeylerini artırmak ve karaciğer detoksuna yardımcı olmak için:

Sistein içeriği yüksek olan ev yapımı peynir altı suyu sebze sularına ilave edilerek tüketilebilir.
Yeşil ve beyaz renkte olan sebzelerden sarımsak, soğan, brokoli karnabahar, kuşkonmaz, lahana, Brüksel lahanası, gibi sülfürlü bileşikler içeren besinleri tüketmek karaciğer detoksuna ve DNA tamirine yardımcı olmak için önemlidir.
Havuç, balkabağı, kayısı, limon, nar, çilek gibi sarı, kırmızı ve turuncu renkte olan meyve ve sebzeler içerdikleri karotenoidler ve likopen ile hücre zarlarının yenilenmesine ve korunmasına katkı sağladıkları için mutlaka tüketilmelidir.
Meyveler ve sebzelerin rengi koyulaştıkça içerdikleri antioksidan miktarı arttığından özellikle, böğürtlen, kızılcık, yaban mersini, pancar, mor lahana, siyah üzüm, siyah kuru erik detoks sırasında tüketilmesi gerekmektedir. Mor ve mavi renkte olan meyve ve sebzeler yoğun olarak içerdikleri resveratrol ve fenolik bileşikler sayesinde karaciğer sağlığının korunmasında ve hücre yenilenmesinde etkilidir.
Baharatlardan zencefil, zerdeçal, kakule hücre yenilenmesi için önemlidir. Bağışıklık sistemini destekleyen bu baharatlar karaciğer detoksu için önemlidir.
Günlük su tüketimi böbreklerden toksin atmak için önemlidir. Sebze meyve koyup hazırlanan sular daha aromatik olacağı için su içemeyenlerin daha rahat içmelerini sağlayabilir.
Balık, keten tohumu, semizotu, ceviz gibi Omega 3 içeren besinleri tüketmek karaciğer detoksuna yardımcı olacaktır.
Doymamış yağ asitleri içeren, antioksidan değeri yüksek A C ve E vitaminlerinden zengin olması sebebiyle avokado tüketmek karaciğer detoksu için önemlidir.
Salatalara veya sebze sularına zeytinyağı eklemek de detoks için ve yağda eriyen vitaminlerin emilimi için önemlidir.

Detoksta yağı eksik etmeyin
Diyetlerden yağı tamamen çıkarmak karaciğer detoksu açısından olumsuz etki yapabilmektedir. Toksinlerin atılmasında önemli katkısı olan safra bağırsağa yağ emilimi sırasında dökülmektedir. Beslenme düzeninden yağın tamamen çıkartılması hem yağda eriyen A,D,E,K vitaminlerinin emiliminde hem de karaciğerden toksin atılımının azalmaya yol açmaktadır. Besinleri kızartarak ya da aşırı yağlı yemeklerle beslenmek yerine sağlıklı kaliteli yağları tüketmek önemlidir.

Balık, keten tohumu, semizotu, ceviz gibi Omega 3 içeren besinleri tüketmek karaciğer detoksuna yardımcı olacaktır.
Doymamış yağ asitleri içeren, antioksidan değeri yüksek A C ve E vitaminlerinden zengin olması sebebiyle avokado tüketmek karaciğer detoksu için önemlidir.
Salatalara veya sebze sularına zeytinyağı eklemek de detoks için ve yağda eriyen vitaminlerin emilimi için önemlidir.