Uyku Apnesi Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?

Memorial Sağlık Grubu Nöroloji Bölümü uzmanları, uyku bozuklukları ve tedavi yöntemleri ile ilgili bilgi verdi.

Uyku Apnesi Nedir?
Horlamanın neden olduğu en önemli rahatsızlıklardan biridir ve uykuda solunum durması olarak açıklanabilir. Uyku apnesi sırasında, boğazdaki kasların havanın geçeceği alanı kapatacak şekilde gevşemesi, yumuşak damağın, aşırı büyümüş bademciklerin hava yolunu tıkaması sonucu en az 10 saniye nefes alamama durumunu ortaya çıkarmaktadır. Bu durum gece boyunca tekrarlayabilir. Solunumu durana kadar horlayan kişi, gürültülü bir homurdanma ile yeniden nefes almaya ve horlamaya devam eder. Bu sendrom olan kişilerde horlama 3-4 kat daha gürültülü ve kaba şekilde gerçekleşir.

İnsan ömrünün ortalama üçte birini oluşturan uykunun önemi bu sendrom bulunan kişilerde; Kalitesiz uyku, gündüz sürekli uyur halde dolaşma, konsantrasyon eksikliği gibi şikâyetlere yol açarken; yüksek tansiyon, kalpte ritim bozuklukları, felç veya ani gece ölümlerine neden olabiliyor.

Uyku Apnesi Belirtileri
Uyku apnesinin belirtilerinden en önemlisi uykuda solunumun durmasıdır. Diğer belirtileri ise;
• Uykuda sırasında huzursuzluk
• Horlama
• Sık sık idrara kalkma
• Terleme
• Ağız kuruluğu
• Reflü
• Tanıklı olarak solunum durmaları

Ayrıca baş ağrısı, unutkanlık, konsantrasyon bozukluğu, depresyon, sabah dinç uyanamama ve aşırı derecede uykulu olmak ve yorgunluk hali ise uyku apnesinin gündüz gözlenebilen belirtileri arasındadır.

Uyku Apnesi Nasıl Önlenir?
Alınabilecek basit önlemler sayesinde bu hastalığı atlatmak mümkündür. Hastalığa neden olan en önemli faktör obezitedir. Kilo verilerek bu durum %50 oranında azaltılabilir. Bunun yanında alkol ve sigara kullanmamak, uyku ilacından kaçınmak ve sırt üstü yatmamak rahatsızlığı azaltır.
Burun açıcı spreyler ve bantlar uyku apnesi tedavisi için yeterli değildir.

Uyku Apnesi Tanısı Ve Tedavisi
"Polisomnografi" denilen uyku apnesi testi ile tüm gece boyunca beyin aktivitesini ve solunumsal olaylar kayıt ederek kişide bu hastalığın varlığı doğrulanır. Bu test için hastanın 1 gece uyku odasında kalması gerekir. Vücudun çeşitli noktalarına bağlanan kablolarla alınan sinyaller odanın dışındaki bilgisayara gece boyunca aktarılarak solunumun kaç defa durduğu, ne kadar süre ile durduğu, durduğunda oksijen değerlerinin ve kalp hızının nasıl etkilendiği ve derin uykuya dalınıp dalınmadığı gibi birçok parametreye bakılabilir.

Uyku apnesinin tedavisi, hava yolunu devamlı açık tutacak şekilde basınçlı hava veren cihazların (PAP) kullanımıyla sağlanmaktadır. PAP Cihazları; gece boyunca yüze sıkıca oturan silikon bir maskeyle basınçlı hava verir. Sabah dinlenmiş ve uykusunu almış olarak uyanan hastalar cihazı kolaylıkla kabul etmektedir. Hastaya hangi cihazın uygun olduğunu tespit etmek ve apnelerin yok olduğu veya minimum sayıya indiğini görmek için ikinci bir gecenin uyku laboratuvarında geçirilmesi gerekmektedir.

CPAP (pozitif hava basıncı) Tedavisi; İleri derecede uyku apnesinin tedavisinde kullanılır. Tedavi etkisine ve hastanın tercihine göre otomatik ayarlarda düzenleme yapılarak ya da sabit basınçlı cihaza geçilerek hasta takibe alınmalıdır.

Bunun yanı sıra eğer üst solunum yollarında belirgin anatomik darlıklar var ise hastanın Kulak Burun Boğaz uzmanı tarafından cerrahi girişim yönünden değerlendirilmesi gerekir.